LEDİPASVİR/SOFOSBUVİR (harvoni)

Hepatit C tedavisinde önemli gelişmelere şahit olmaktayız.

Bu alanda geçmişteki virüslere karşı el-kolumuzun bağlı olduğu algısı değişti.

Artık virüsler tedavi edilebilir algısının ötesinde kür sağlanabilir algısı yerleşti.

Bu kür hepatit C tedavisinde de mümkün artık.

1993-2011 yılları arasında interferon tedavisi verilirken, sonraki dönemlerde proteaz inhibitörleri çıktı.

İnterferon immun-modülasyon ile antiviral etkinlik gösterirken, yeni ilaçlar  direkt olarak virüsün kendisini hedef alıyordu.

Virüsün genetiği yapısal (structural) olan ve olmayan (non-structural: NS) proteinleri kodlamaktadır.

Yapısal proteinler E (Envelope) ve C (capsid) iken, NS proteinler 1-5 arası numaralandırılır.

NS5 A ve B alt guruplara ayrılır: NS5A, enzimatik aktivitesi olmayan ancak replikasyon için gerekli proteini kodlarken, NS5B yeni viral RNA’ların sentezinde rol alır ve RNA polimerazı kodlar. 

Yapısal proteinleri kodlayan genleri inhibe eden ilaçların isimlendirilmesinde kullanılan son ekler tanımlayıcıdır:

NS3/4 Proteaz inhibitörleri: -previr (telaprevir ve boseprevir)

NS5A inhibitörleri: -asvir (ledipasvir ve daclatasvir gibi)

NS5B polimeraz inhibitörleri: -buvir (sofosbuvir gibi)

Bu alanda %90’ın üzerinde başarı oranı yakalayan ilaçlar piyasaya çıktı; bunların başında da LEDİPASVİR/SOFOSBUVİR (harvoni) gelmektedir.

Ledipasvir NS5A molekülünü inhibe ederken sofosbuvir ise NS5B polimeraz inhibitörü nükleotid analoğudur.

Her iki ilaç tek tablet halindedir; aç-tok farketmeksizin alınabilir.

Geçmişteki 1 yıl süren ciddi yan etkileri olan interferon tedavisini düşündüğümüzde kısa süreli bir tedavi ile yüksek başarı inanılmaz diyebiliriz.

Yan etki profilinde en sık halsizlik görülür. Bunun yanısıra başğarısı, diare, bulantı ve insomnia diğer yan etkiler arasındadır.

Genotip 1, 4,5,6 alt tiplerinde naiv olgularda 12 haftadır. Ancak daha önce tedavi almış genotip 1 sirozlu olgularda 24 hafta verilmelidir.

LEDİPASVİR/SOFOSBUVİR (harvoni) amiodaron ve rifampin (mikrozomal enzim indükleyicisi) ilaçlarla birlikte verilmemelidir. Antipsikotik, HIV tedavisi ve psikiatrik ilaçlarla kullanımında dikkatli olunmalıdır.

Özellikle sofosbuvire karşı NS5B S282T variant olması halinde duyarlılık azalmaktadır.

LEDİPASVİR/SOFOSBUVİR post-transplant hastalarda kullanılan immün-süpresiflerin doz ayarını gerektirmez.

Bütün bu olumlu yönleriyle hepatit C’nin bu yüzyıl içinde ekarte edileceğini ön-görmek sürpriz olmayacaktır.